پوکی استخوان شایع ترین بیماری مرتبط با استخوان است. بر اساس آمارهای بنیاد بین المللی پوکی استخوان، از هر سه زن، یک نفر و از هر پنج مرد بالای 50 سال، یک نفر در سراسر جهان درگیر پوکی استخوان می شوند.
این بیماری ممکن است به صورت خاموش باشد و شخص متوجه نشود که به آن مبتلا شده تا زمانی که شکستگی استخوان ها مخصوصا در ناحیه مچ دست، لگن یا ستون فقرات رخ دهد.
از آنجایی که این مشکل شیوع بالایی به ویژه در جمعیت زنان دارد، لازم است اقداماتی جهت پیشگیری یا درمان پوکی استخوان صورت بگیرد.
پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان (استئوپروزیس) به معنی ایجاد استخوان های متخلخل و کاهش تراکم استخوانی است. بافت استخوان سالم زیر میکروسکوپ به صورت لانه زنبوری است. هنگامی که شخص دچار پوکی استخوان می شود، این لانه های زنبوری بزرگ تر شده و فضاهای خالی بیشتر می شود.
در این حالت، استخوان ها تراکم خود را از دست داده اند و دارای ساختار بافتی غیر طبیعی می گردند. با کاهش تراکم، استخوان ضعیف شده و احتمال شکستگی آن بیشتر می شود.
در افراد سالم، از دست دادن روزانه مقدار کمی از مواد معدنی استخوان با رسوب و جایگزینی آن ها در تعادل است. هنگامی که از دست دادن مواد معدنی (کلسیم و فسفر) بیشتر از جایگزینی باشد، استخوان ها ضعیف شده و مستعد شکنندگی می شوند.
زنگ خطر پوکی استخوان
چگونه باید تشخیص داد که ما در معرض خطر پوکی استخوان هستیم؟ راه حل این است که سبک زندگی خود را مرور کنیم. میزان فعالیت روزانه، غذایی که می‌خوریم، استفاده از سیگار و الکل، داروهایی که مصرف می کنیم و … همگی مواردی هستند که باید به آنها توجه کنیم.
بعد از پیدا کردن چراغ قرمز های پوکی استخوان، قدم بعدی این است که در راستای بهبود آن ها و ایجاد یک سبک زندگی سالم تلاش کنیم.
چه کسانی بیشتر دچار پوکی استخوان می شوند؟
برخی از عواملی که باعث می شوند ما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پوکی استخوان قرار بگیریم، غیر قابل تغییر است. برخی از این فاکتورها شامل موارد زیر است:
1- مونث بودن
2- سن بالای 50 سال
3- نژاد آسیایی و سفید پوست
4- سابقه خانوادگی پوکی استخوان
اما بسیاری از عوامل را می توان با اصلاح سبک زندگی تغییر داد و از پوکی استخوان جلوگیری کرد و یا آن را درمان نمود. فاکتورهای خطر قابل تغییر برای کاهش خطر بیماری پوکی استخوان:
1- رژیم غذایی غیر اصولی: دریافت ناکافی ریز مغذی هایی همچون کلسیم، فسفر، منیزیم، زینک، ویتامین K و پروتئین
2- دریافت کم ویتامین D از طریق نور خورشید یا مکمل
3- مصرف بیش از حد الکل و کافئین
4- ورزش نکردن و فعالیت کم روزانه
5- سیگار کشیدن
همچنین برخی شرایط نیز ممکن است در کاهش تراکم استخوان نقش داشته باشند. مانند:
– بیماری ها: اختلالات گوارشی منجر شونده به سوء جذب کلسیم و سایر مواد معدنی، کم کاری غده تیروئید، پرکاری غده پاراتیروئید، سطح پایین تستوسترون در مردان، کاهش شدید استروژن پس از یائسگی، قطع چرخه عادت ماهانه در زنان، اختلالات خود ایمنی مرتبط با استخوان مانند آرتریت روماتوئید و …
– داروها: کورتیکواستروئیدها، دیورتیک ها، داروهای ضد تشنج، داروهای آنتی اسید و مهار کننده های پمپ پروتون، داروهای ضد انعقاد خون و …
– جراحی ها: مانند عمل لاغری
ارتباط کلسیم و پوکی استخوان
استحکام استخوان ها به دلیل وجود مواد معدنی در ماتریکس استروئیدی بوده که یک کمپلکس کریستالی از کلسیم و فسفات (هیدروکسی آپاتیت) است. بنابراین کلسیم جزء اصلی ساختار استخوان بوده و با داشتن نقش در تراکم و محکم نگه داشتن آنها، به جلوگیری از شکستگی استخوان ها کمک می کند.
بافت استخوان به طور پیوسته در حال بازسازی است، به این معنی که سلول های جدید جایگزین سلول های قدیمی می شوند و این فرآیند نیاز به عنصر کلسیم دارد.
با افزایش سن، استخوان ها شروع به از دست دادن کلسیم می کنند. این امر خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می دهد. دریافت کافی کلسیم جهت تامین نیاز استخوان ها برای حفظ تراکم خود و جلوگیری از بروز شکستگی استخوانی در هر سنی مهم است و می بایست به آن توجه نمود.
سایر ترکیبات موثر در درمان پوکی استخوان
علاوه بر کلسیم، ریز مغذی های دیگر نیز از راه های مختلف در حفظ سلامت استخوان ها و افزایش تراکم آنها نقش دارند.
– ویتامین D و پوکی استخوان
ویتامین D در تنظیم سطح کلسیم در بدن نقش دارد. این ویتامین همانند یک هورمون عمل کرده و به بدن کمک می کند تا کلسیم و فسفر را از غذاهایی که می خوریم، جذب کند. افزایش جذب آنها، باعث می شود تا پیش سازهای استخوان برای ساخت سلول های جدید و افزایش چگالی آن فراهم شود.
مطالعات نشان می دهد که دریافت کلسیم و ویتامین D با هم، می تواند استخوان های قوی تری در زنان برای پس از یائسگی بسازد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نقش هورمونی ویتامین D می توانید به مقاله “ویتامین D، تنها ویتامینی که نقش هورمونی دارد” نوشته دکتر الهه عبداللهی دکترای تخصصی داروسازی مراجعه نمایید.
– منیزیم و تراکم استخوان
منیزیم در عملکرد صحیح آنزیم هایی نقش دارد که برای سنتز ماتریکس استخوان مهم هستند. همچنین منیزیم می تواند در افزایش سنتز استئوبلاست ها (سلول های استخوان ساز) نیز موثر باشد.
کمبود منیزیم از طریق تداخل با هورمون های پاراتیروئیدی (PTH) و ویتامین D که هر دو در ایجاد تعادل در بازگردش استخوانی نقش دارند، می تواند باعث ایجاد نرمی استخوان شود.
– زینک
یکی از ترکیبات ماتریکس استخوان ها کلاژن بوده و یکی از عناصری که در سنتز ماتریکس کلاژن نقش دارد، زینک است. همچنین زینک تمایز استئوبلاست ها را تقویت می کند. همچنین، قادر به مهار تشکیل سلول های استئوکلاست مانند و کاهش تحلیل استخوان با تحریک آپوپتوز استئوکلاست ها است. تا به امروز، همه مکانیسم‌های فعالیت زینک در بافت استخوان به خوبی شناخته شده و مستند نشده‌اند. با این وجود، طبق نتایج حاصل از تحقیقات، سطح زینک در زنان مبتلا به پوکی استخوان پایین است.
چگونه کلسیم لازم را دریافت کنیم؟
در هرم غذایی، گروه لبنیات مانند شیر، ماست، پنیر و خامه، غنی ترین منبع کلسیم هستند. علاوه بر آن، سبزیجات برگ سبز، حبوبات، برخی از مغزها و غلات غنی شده نیز حاوی کلسیم هستند.
گاهی اوقات و در برخی شرایط (مانند بیماری ها) ما نمی توانیم کلسیم کافی را از غذاها به دست آوریم و در این صورت پزشکان و متخصصین تغذیه توصیه می کنند که از مکمل کلسیم برای تامین میزان کلسیم مورد نیاز روزانه خود استفاده کنیم.
ویژگی های بهترین قرص برای درمان پوکی استخوان
برای انتخاب مکمل جهت پیشگیری یا درمان پوکی استخوان، باید به چند نکته توجه نمود:
– ترکیبات قرص کلسیم
معمولا عضو اصلی در فرمولاسیون قرص های تقویتی استخوان، کلسیم است. علاوه بر آن، مکمل ها ترکیبات گوناگونی دارند و در کنار عنصر کلسیم، ممکن است حاوی ریز مغذی ها و مواد موثر دیگری در زمینه تقویت استخوان ها باشند.
– نوع کلسیم
دو نوع کلسیمی که در مکمل های کلسیمی رایج تر هستند و بیشتر به کار می روند کلسیم کربنات و کلسیم سیترات است. تفاوت هایی در خصوص این دو ملح کلسیم مانند قیمت، حلالیت، مقدار کلسیم المنتال و روش مصرف وجود دارد.
– دوز کلسیم
مورد دیگری که باید برای انتخاب بهترین قرص کلسیم به آن توجه نمود، دوز کلسیمی است که در آن مکمل به کار رفته است.
و در نهایت برای انتخاب قرص کلسیم، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت نمایید تا مکمل مناسب برای شما بر اساس میزان دریافتتان از رژیم غذایی و باقی آن از مکمل ها و همچنین بر اساس نیاز شما به ترکیبات به کار رفته در آن مکمل، صورت بگیرد. مشاوران تغذیه مجرب ، می توانند به شما در انتخاب بهترین مکمل کلسیم، یاری رسانند.
آشنایی با قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 هلثی وی
یکی از مکمل های تخصصی و توصیه شده پزشکان جهت تامین ویتامین و مواد معدنی موثر در بهبود و تقویت سلامت استخوان جهت پیشگیری و یا درمان پوکی استخوان، قرص کلسیم منیزیم زینک ویتامین د 3 است.
در ساخت و تولید محصولات سلامت محور، به نیاز هر جامعه توجه ویژه ای می شود. براساس داده های آماری معتبر، شیوع پوکی استخوان در ایران در حال افزایش است.
داروسازی ابوریحان با معرفی برند هلثی وی، محصولی را تولید کرده است که حاوی ریز مغذی هایی است که در زمینه افزایش تراکم و چگالی استخوان نقش دارند. هلثی وی در راستای کمک به پیشگیری و درمان پوکی استخوان در کشور و بر اساس نیاز جامعه، استفاده از بهترین مواد خام و تعهد به حفظ بالاترین استانداردهای کیفیت را سرلوحه کار خود قرار داده است.
در ادامه با فرمولاسیون و ویژگی های قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 هلثی وی بیشتر آشنا خواهیم شد.
ترکیبات قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3
ویتامین و مواد معدنی موجود در مکمل هلثی وی، علاوه بر اثربخشی در جهت حفظ سلامت استخوان ها و افزایش استحکام و تراکم آنها، عملکردهای دیگری نیز در جنبه های مختلف سلامتی و سایر اندام های بدن دارند. برخی از این نقش ها عبارتند از:
-
کلسیم سیترات: حفظ ضربان قلب نرمال، کمک به انقباضات عضلانی، نقش در فرآیند لخته شدن خون، موثر در استحکام و سلامت دندان ها و …
-
منیزیم اکساید: بهبود اسپاسم عضلات، بهبود علائم سندروم پیش از قاعدگی، کمک به تسکین سردرد های میگرنی و …
-
زینک سولفات: کمک به رشد قدی کودکان و نوجوانان، موثر در بهبود سلامت پوست، مو و ناخن، نقش در تقسیم و تمایز سلولی، بهبود اشتها و …
-
ویتامین D: تقویت سیستم ایمنی، کمک به استحکام دندان ها، موثر در کنترل قند خون، کمک به درمان افسردگی و …
چرا قرص کلسیم منیزیم زینک ویتامین د 3 یکی از بهترین مکمل ها برای پوکی استخوان است؟
چندین ویژگی و مزیت سبب شده تا قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 یکی از مکمل های تقویتی استخوان توصیه شده توسط پزشکان باشد. به همین دلایل، این مکمل برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان و کسانی که می خواهند استخوان های سالم تر و محکم تر داشته باشند، مناسب و مفید است.
داشتن ترکیبات کامل
به کار رفتن ویتامین D در کنار کلسیم سبب شده تا جذب کلسیم بالاتر رود. سطح نرمال ویتامین D در بدن برای کفایت جذب کلسیم از غذاها و مکمل ها مهم و ضروری است. بدون ویتامین D کافی، بدن بیش از 10 تا 15 درصد کلسیم رژیم غذایی را جذب نمی کند. در حالت کافی بودن ویتامین D، جذب کلسیم روده ای به 30 تا 40 درصد افزایش می یابد.
همچنین دو عنصر دیگر نیز در قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 وجود دارد. زینک از طریق ساخت کلاژن و منیزیم از طریق افزایش تعداد سلول های استخوان ساز، می توانند در افزایش استحکام استخوان نقش موثری داشته باشند.
کلسیم سیترات
نوع کلسیم به کار رفته در این مکمل، کلسیم سیترات است که مزایای زیر را برای قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 به ارمغان آورده است:
1- حلالیت بیشتر: مصرف آن با معده پر یا خالی تفاوتی ندارد. در واقع الزامی به مصرف قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 همراه با غذا نیست و تاثیری بر جذب آن ندارد. بنابراین توصیه می شود سالمندان، مصرف کنندگان داروهای آنتی اسید و کسانی که مبتلا به اختلالات جذب هستند، از مکمل های کلسیم با ملح سیترات استفاده کنند.
2- عارضه کمتر: این ملح مشکل گوارشی کمتری نسبت به سایر املاح کلسیم ایجاد می کند و برای کسانی که ناراحتی معده دارند و به عوارض گوارشی کلسیم حساس هستند، مناسب تر است.
3- مناسب برای سنگ کلیه: چنانچه کسانی که سنگ کلیه دارند، طبق تجویز پزشک نیاز به دریافت قرص کلسیم برای پوکی استخوان داشته باشند، باید در انتخاب مکمل مناسب بیشتر احتیاط نمایند. به این افراد توصیه می شود از مکملی که حاوی کلسیم سیترات است، استفاده نمایند و قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 از مکمل های پیشنهادی به آنها است.
اهمیت قرص کلسیم برای بدنسازان
کلسیم حین ورزش های شدید و یا طولانی از راه عرق کردن از دست می رود. بنابراین خیلی مهم است که ورزشکاران به کلسیم دریافتی خود توجه داشته باشند. کلسیم از طریق چند عملکرد برای ورزشکاران ضروری است که تقویت مفاصل و استخوان ها، ضربان قلب نرمال و انقباضات صحیح عضلات از این موارد هستند.
مطالعات نشان داده اند که سطح پایین کلسیم در ورزشکاران با خطر پوکی استخوان، افزایش خطر شکستگی ها و آسیب استخوانی همراه است. همچنین کمبود کلسیم می تواند با تاثیر منفی بر ماهیچه ها، باعث کاهش کارایی بدنساز شود.
موضوع دیگری که خیلی از ورزشکاران از آن شکایت می کنند، اسپاسم (گرفتگی) های عضلانی است. متخصصین تغذیه توصیه می کنند که ورزشکاران با مصرف منیزیم از ایجاد این مشکل جلوگیری نمایند.
قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 برای بدنسازان و سایر ورزشکاران دارای اثرات مطلوبی است. به طوری که با کمک به تامین نیاز روزانه به این ریز مغذی ها، می تواند یکی از مکمل های مفید و کامل برای ورزشکاران باشد.
توصیه های تغذیه ای درمان پوکی استخوان
علاوه بر مصرف قرص کلسیم، نکات دیگری نیز هستند که رعایت کردن آنها ما را در راستای جلوگیری و یا درمان پوکی استخوان یاری می کند:
– دریافت منابع غذایی غنی از کلسیم مانند لبنیات کم چرب، سبزیجات برگ سبز، ماهی، مغزها و دانه ها
– رعایت فاصله زمانی 2 ساعته بین مصرف مکمل کلسیم و منابع غذایی غنی از کلسیم با مواد غذایی حاوی فیبر و سبوس بالا، چای، نوشابه و مواد غذایی حاوی اگزالات (مانند اسفناج، ریواس، چغندر، فلفل سبز و …)
– دریافت نور کافی از خورشید
– مصرف پروتئین کافی
– محدودیت مصرف کافئین و الکل
– داشتن فعالیت فیزیکی مناسب
– ترک کردن سیگار
جمع بندی
ممکن است تامین کل کلسیم مورد نیاز ما از طریق غذا ممکن نباشد. همچنین در زندگی امروزه، دریافت تمام ویتامین D مورد نیازمان از طریق نور خورشید، امکان پذیر نیست.
شما هم می توانید با بررسی شرایط زندگی خود و همچنین مراجعه به پزشک به این سوالات پاسخ دهید که آیا در معرض خطر پوکی استخوان هستید؟ آیا دچار کمبود ویتامین D و کلسیم هستید؟
در این صورت علاوه بر اصلاح سبک زندگی، آسان ترین راه کاهش خطر پوکی استخوان، دریافت مکمل کلسیم است.
قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 هلثی وی با ارائه فرمولاسیون موثر در تقویت و تراکم استخوان ها، یکی از بهترین مکمل های توصیه شده است. همچنین به کار رفتن کلسیم سیترات در این مکمل سبب شده تا عارضه گوارشی ناشی از مصرف کلسیم به حداقل برسد.
قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 یک محصول OTC است. بنابراین برای خرید آن نیازی به نسخه پزشک نیست و شما به راحتی می توانید از طریق داروخانه آنلاین و از طریق صفحه محصول، سفارش خود را ثبت نمایید.
همچنین می توانید سوالات خود در خصوص نحوه و میزان مصرف، تداخلات دارویی، عوارض مصرف قرص کلسیم پلاس منیزیم و زینک و ویتامین د3 از تیم علمی بپرسید. مشاورین متخصص داروخانه آنلاین در اسرع وقت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.
تهیه و تنظیم این مقاله توسط زهره فرخیان، کارشناس ارشد تغذیه و با مراجعه به منابع معتبری همچون PubMed، google scholar و Web of science صورت گرفته است. دکتر شیدا احمدی کولایی نیز ویراستاری علمی این اثر را بر عهده داشته اند.